Polska 1 grudnia – co wydarzyło się tego dnia

Tego dnia do Warszawy wkroczyli żołnierze Legionów Polskich; rozkaz wprowadzający biało-czerwoną szachownicę jako oznakowanie polskich samolotów wojskowych; Niemieckie władze Warszawy wydały zarządzenie o obowiązku noszenia przez Żydów opasek z gwiazdą Dawida; ukazało się pierwsze wydanie „Polskiej Kroniki Filmowej”; w zakładach „Ursus” wyprodukowano 100-tysięczny ciągnik; Donald Tusk objął funkcję przewodniczącego Rady Europejskiej. Urodzili się m. in. Jan Długosz, Adam Kazimierz Czartoryski, Ignacy Mościcki, Eligiusz Niewiadomski, Szczepan Skorupka, Zdzisław Gozdawa, Jan Adamczewski, Mieczysław Rakowski, Tadeusz Drewnowski, Zbigniew Chmielewski, Tomasz Adamek. Zmarli natomiast: Adolf Schuch, Stefan Szolc-Rogoziński, Edmund Chojecki, Wanda Szuman, Zbigniew Brym, Jarzy Matałowski oraz Stanisław Tabisz. Dzisiaj imieniny obchodzą: Blanka, Eligiusz, Natalia oraz Aleksander, Ananiasz, Antoni, Długomił, Edmund, Eligia, Florencja, Godzisław, Gosław, Gosława, Jan, Prokul, Rudolf, Rudolfa, Rudolfina, Sobiesław, Sobiesława. Nietypowe święta: Światowy Dzień AIDS, Światowy Dzień Puszczania Bąków, Dzień Numizmatyków, Dzień Jubilera. 1018 – W Merseburgu zmarł Thietmar, kronikarz, biskup merseburski; jego kronika jest jednym z najważniejszych źródeł do poznania wydarzeń z czasów panowania Mieszka I. i Bolesława Chrobrego, między innymi zjazdu gnieźnieńskiego w 1000 r. 1338 – Pojawił się pierwszy opis Warszawy w pozwie dotyczącym zatargu pomiędzy królem Polski Kazimierzem Wielkim a Zakonem Krzyżackim. 1415 – W Brzeźnicy urodził się Jan Długosz, kronikarz, historyk, autor „Roczników, czyli kronik sławnego Królestwa Polskiego”, kanonik krakowski, arcybiskup nominat lwowski. 1469 – Na Sejmie w Piotrkowie wielki mistrz krzyżacki Henryk Reuss von Plauen złożył hołd lenny królowi Kazimierzowi IV. Jagiellończykowi. 1734 – W Gdańsku urodził się Adam Kazimierz Czartoryski, generał ziem podolskich (1758-1794), członek Familii, od 1768 r. komendant Szkoły Rycerskiej; działacz Komisji Edukacji Narodowej; poseł na Sejm Czteroletni, zwolennik Konstytucji 3. maja; pisarz, krytyk literacki, mecenas sztuki. 1815 – Car i Król Polski Aleksander I. mianował gen. Józefa Zajączka namiestnikiem Królestwa Polskiego oraz wydał ukaz wprowadzający system monetarny, w którym 1 złoty polski był równy 30 groszom. 1825 – W Taganrogu nad Morzem Azowskim zmarł Aleksander I. Romanow, cesarz rosyjski panujący od 1801 r., król Polski od 1815 r. 1830 – W Warszawie powstało Towarzystwo Patriotyczne (Klub Patriotyczny), którego prezesem został Joachim Lelewel. 1857 – Została uruchomiona latarnia morska Świnoujście. 1867 – W Mierzanowie w pow. ciechanowskim urodził się Ignacy Mościcki, działacz niepodległościowy, chemik technolog, profesor Politechniki Lwowskiej, autor ponad 60. prac i patentów; od 1922 r. dyrektor naczelny Państwowej Fabryki Związków Azotowych w Chorzowie; prezydent RP w latach 1926-1939. 1869 – W Warszawie urodził się Eligiusz Niewiadomski, malarz, krytyk sztuki, związany ideowo z Narodową Demokracją; 16 grudnia 1922 r. w warszawskiej Zachęcie dokonał zamachu na prezydenta RP Gabriela Narutowicza; skazany na karę śmierci i rozstrzelany. 1880 – Zmarł Adolf Schuch, architekt, twórca wielu warszawskich budowli, m.in. Pałacu Mniszchów. 1896 – W Paryżu w wypadku zginął Stefan Szolc-Rogoziński, podróżnik, badacz Afryki, w szczególności Kamerunu. 1899 – W Paryżu zmarł Edmund Chojecki, pisarz, publicysta, podróżnik. 1899 – W Krakowie ukazało się pierwsze wydanie kobiecego miesięcznika „Przodownica”. 1905 – Urodził się Szczepan Skorupka, malarz, autor portretów, pejzaży, scen rodzajowych i martwej natury. 1910 – Urodził się Zdzisław Gozdawa, komediopisarz, poeta, autor tekstów piosenek, satyryk, także kompozytor. 1912 – Komisja Tymczasowa Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych powierzyła Józefowi Piłsudskiemu funkcję komendanta głównego polskich sił wojskowych. 1916 – Do Warszawy uroczyście wkroczyli żołnierze Legionów Polskich, których entuzjastycznie witali mieszkańcy miasta; był to pierwszy od powstania listopadowego przemarsz regularnych wojsk polskich przez stolicę Polski. 1918 – Rozkaz Sztabu Generalnego WP wprowadzający biało-czerwoną szachownicę jako oficjalne oznakowanie polskich samolotów wojskowych. 1921 – Przedsiębiorstwo „Radjopol” jako pierwsze w kraju rozpoczęło produkcję lamp elektronowych. 1922 – Na swym pierwszym posiedzeniu zebrał się Sejm I. kadencji, który wybrał na swego marszałka Macieja Rataja. 1923 – Urodził się Jan Adamczewski, dziennikarz, prozaik, publicysta, miłośnik Krakowa. 1926 – W Kowalewku urodził się Mieczysław Rakowski, działacz komunistyczny, dziennikarz, publicysta; redaktor naczelny tygodnika „Polityka” (1958-1982); członek Biura Politycznego KC PZPR (1987-1990); ostatni I. sekretarz KC PZPR (1989-1990); wicepremier (1981-1985) i premier PRL (1988-1989). 1926 – W Warszawie urodził się Tadeusz Drewnowski, krytyk literacki. 1926 – W Słonimiu urodził się Zbigniew Chmielewski, reżyser, scenarzysta; autor seriali „Daleko od szosy” i „Blisko, coraz bliżej”. 1939 – Niemieckie władze okupowanej Warszawy wydały zarządzenie o obowiązku noszenia przez Żydów powyżej 12. roku życia opasek z gwiazdą Dawida oraz o oznakowaniu żydowskich sklepów i przedsiębiorstw. 1939 – W Paryżu powstał Polski Uniwersytet na Obczyźnie; od 1940 r. działający w Londynie. 1942 – W Łodzi na wyodrębnionym terenie Litzmannstadt Ghetto Niemcy utworzyli obóz dla polskich dzieci i młodzieży. 1942 – Premier RP na Uchodźstwie gen. Władysław Sikorski przybył z wizytą do USA. 1943 – W Teheranie zakończyła się konferencja Wielkiej Trójki, w której uczestniczyli Winston Churchill, Franklin D. Roosevelt i Józef Stalin; podczas rozmów ustalono, że wschodnią granicą Polski będzie linia Curzona, natomiast zachodnią linia Odry i Nysy; Polska miała też uzyskać część Prus Wschodnich: Warmię i Mazury. 1944 – Ukazało się pierwsze wydanie „Polskiej Kroniki Filmowej” – cotygodniowego magazynu filmowego. Emitowana od 1. grudnia 1944 do 28. grudnia 1994 roku, poprzedzała projekcję filmu w kinach. W 1995 przestała ukazywać się w kinach i telewizji. 1945 – Mieszkańcy Grójca zaatakowali miejskie więzienie w celu odbicia więźniów politycznych, co spotkało się z ostrą reakcją MBP i rozgłosem w kraju. 1946 – Powstała Szkoła Inżynierska w Szczecinie. 1949 – Powstała Politechnika Białostocka. 1962 – Warszawski kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, w związku z budową trasy W-Z i poszerzaniem ulicy Leszno (w tym czasie al. gen. Karola Świerczewskiego), został w nocy z 30. listopada na 1. grudnia przesunięty o 21 metrów do tyłu. 1963 – W zakładach mechanicznych „Ursus” wyprodukowano 100-tysięczny ciągnik. 1964 – We Wrocławiu powstał pierwszy w kraju zakład informatyczny ZETO. 1968 – Paprykarz szczeciński otrzymał znak jakości „Q”. 1970 – Kazimierz Górski został selekcjonerem reprezentacji Polski piłce nożnej. 1973 – W Ramat Gan zmarł Dawid Ben Gurion, działacz syjonistyczny; w latach 1948-1953 i 1955-1963 premier i minister obrony Izraela; urodzony w 1886 r. w Płońsku. 1976 – W Żywcu urodził się Tomasz Adamek, bokser, zawodowy mistrz świata w wadze półciężkiej i junior ciężkiej. 1977 – W Watykanie papież Paweł VI. spotkał się z I sekretarzem KC PZPR Edwardem Gierkiem. 1980 – W Warszawie rozpoczęło obrady VII. plenum KC PZPR, na którym podjęto decyzję o usunięciu z KC byłego I. sekretarza Edwarda Gierka. 1982 – Stan wojenny: prezydent Warszawy gen. Mieczysław Dębicki rozwiązał na wniosek ministra kultury i sztuki Związek Artystów Scen Polskich (ZASP). 1988 – Podpisano niezrealizowaną umowę na produkcję modelu „Fiat Uno” przez FSO. 1989 – Papież Jan Paweł II. przyjął na audiencji Michaiła Gorbaczowa. 1989 – Premiera filmu „Ostatni prom” w reżyserii Waldemara Krzystka. 1993 – Prymas Polski kard. Józef Glemp dokonał oficjalnego otwarcia Katolickiej Agencji Informacyjnej. 1994 – Zmarła Wanda Szuman, działaczka społeczna, pedagog. Jej zainteresowania naukowe obejmowały głównie rozwój sierot i dzieci chowanych w izolacji, dzieci niepełnosprawnych, niewidomych, głuchych. 1995 – Władysław Bartoszewski został odznaczony Orderem Orła Białego przez prezydenta Lecha Wałęsę. 2006 – W Warszawie zmarł płk Zbigniew Brym „Zdunin”, oficer w wojnie obronnej 1939 r., żołnierz Armii Krajowej, dowódca „Żelaznej Reduty” w Powstaniu Warszawskim; autor fotografii z powstania, po wojnie działał w antykomunistycznej opozycji niepodległościowej. 2013 – W Warszawie zmarł Jerzy Matałowski, aktor znany m.in. z roli Kolumba w serialu Janusza Morgensterna „Kolumbowie”. 2014 – Donald Tusk objął funkcję przewodniczącego Rady Europejskiej. 2021 – W Krakowie zmarł prof. Stanisław Tabisz, rektor krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych w latach 2012-2020, malarz, rysownik, grafik, scenograf, krytyk i teoretyk sztuki. Źródło: PAP Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.